Co słychać u niedosłyszącej: sztuka komunikacji z osobami niedosłyszącymi

Komunikacja z osobami niedosłyszącymi może być wyzwaniem, ale nie ma w tym nic złego! Większość z nas nie jest szkolona w tym zakresie, więc naturalne jest, że pojawiają się trudności. Dziś chciałabym podzielić się kilkoma wskazówkami, które mogą ułatwić rozmowę i sprawić, że będzie ona bardziej efektywna. (A osoba z wadą słuchu nie będzie się czuła wyobcowana.)

Komunikacja na żywo

Zanim przejdę do praktycznych wskazówek, warto zrozumieć, jakie trudności napotykam na co dzień w związku z moim niedosłuchem.

Problemy z rozumieniem mowy

Niektóre dźwięki są dla mnie niedostępne, co przekłada się na ogólne trudności w rozumieniu mowy. To, jak duże są te trudności, zależy od wielu czynników: sposobu mówienia rozmówcy, otoczenia oraz mojego własnego samopoczucia (np. zmęczenia oraz przebodźcowania).

Jak komunikować się efektywnie?

Oto kilka praktycznych wskazówek, które mogą pomóc w komunikacji:

1. Mów z przodu: staraj się stać lub siedzieć naprzeciwko osoby niedosłyszącej. Ważne jest, aby mogła widzieć Twoją twarz i ruchy warg. Unikaj zasłaniania twarzy lub schylania się.
2. Zwracaj uwagę na to, do kogo mówisz: upewnij się, że osoba wie, że rozmawiasz z nią. Zdarzało mi się, że ktoś mówił do mnie z drugiego końca pokoju i nie miałam pojęcia, że to do mnie.
3. Mów głośno i wyraźnie: nie krzycz, ale staraj się mówić głośniej niż zwykle i wyraźnie. Krzyczenie często tylko pogarsza sytuację. Jednak na pewno jeśli masz dość cichy sposób mówienia, to staraj się mówić nieco głośniej niż zazwyczaj.
4. Parafrazuj: jeśli osoba prosi o powtórzenie, spróbuj powiedzieć to samo innymi słowami. Czasami konkretne słowo może być dla mnie trudne do zrozumienia, a powtarzanie tego samego zdania nie przynosi efektu. Kończy się to często na 10 prośbie powtórzenia “proszę” i dalej nic z tego nie wynika. Dlatego dużo lepiej jest po prostu powiedzieć to inaczej.
5. Bądź blisko: w miejscach takich jak restauracje czy wydarzenia publiczne, siadaj blisko osoby niedosłyszącej. Odległość i hałas mogą znacznie utrudnić komunikację.
6. Zachowaj spokój: Czasem rozmowa wymaga cierpliwości. Pamiętaj, że nikt nie jest winny trudnościom w komunikacji.
7. Nazwiska i e-maile zapisuj: jako osoba niedosłysząca, nie jestem w stanie nie raz powtórzyć nowego słowa, które poznaję. Często takimi słowami są nazwiska. Nawet znane mi słowa rozumiem lepiej, kiedy są umieszczone w kontekście, np. w zdaniu – jak nie zrozumiem, domyślę się, o co chodzi. Ale w przypadku nazwisk o kontekstowości mowy nie ma.

Komunikacja online

W erze mediów społecznościowych i pracy zdalnej komunikacja online staje się równie ważna. Może być jednak jeszcze trudniejsza, ponieważ rozumienie mowy przez urządzenia elektroniczne bywa problematyczne.

Wskazówki dotyczące komunikacji online:

1. Ustal preferencje: zapytaj osobę niedosłyszącą, czy możesz nagrywać wiadomości głosowe. Zdarza się, że raz mogę łatwo zrozumieć mowę, a innym razem mam z tym ogromne trudności.
2. Pisz zamiast dzwonić: komunikacja pisemna (SMS-y, e-maile) daje pewność, że wszystko zostanie zrozumiane. Choć zajmuje to chwilę dłużej, jest bardziej komfortowe.
3. Wideokonferencje: Zapytaj o preferencje dotyczące platformy do wideokonferencji. Dziś wiele narzędzi oferuje transkrypcję na żywo – niektóre działają lepiej niż inne, ja np. najbardziej lubię spotkania na Google Meets, ale może dla kogoś innego inna opcja będzie lepsza.

Co możesz zrobić jako firma?

Jeśli prowadzisz firmę i chcesz poprawić komunikację z osobami niedosłyszącymi:

• Oferuj kontakt przez czat i e-mail: często spotykam się tylko z możliwością dzwonienia lub pozostawienia wiadomości głosowej, co bywa frustrujące. Zazwyczaj to właśnie wtedy rezygnuję z usług i szukam dalej.
• Umożliwiaj rezerwacje online: jeśli prowadzisz salon fryzjerski lub gabinet lekarski, daj możliwość umówienia wizyty przez internet.
• Dodawaj napisy do filmików: jeśli publikujesz materiały wideo, pamiętaj o dodaniu napisów – to ogromnie ułatwia dostępność treści.

Na zakończenie

Mam nadzieję, że te wskazówki pomogą Ci w lepszej komunikacji z osobami niedosłyszącymi. Każda próba zrozumienia naszych potrzeb jest cenna i przyczynia się do budowania bardziej otwartego społeczeństwa.

Błędna komunikacja może prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym do alienacji osób niedosłyszących ze społeczeństwa. Kiedy trudności w porozumiewaniu się stają się normą, osoby te mogą czuć się wykluczone z rozmów, spotkań towarzyskich czy nawet codziennych interakcji. Izolacja ta nie tylko wpływa na ich dobrostan, ale również na poczucie przynależności do społeczności. W miarę jak rośnie frustracja związana z brakiem zrozumienia, osoby niedosłyszące mogą unikać sytuacji społecznych, co prowadzi do pogłębiania się ich izolacji. Dlatego tak ważne jest, abyśmy wszyscy podejmowali wysiłki w kierunku lepszej komunikacji i zrozumienia, co może znacząco wpłynąć na włączanie osób niedosłyszących w życie społeczne.