Nie bez powodu prosty język jest nieodłączną częścią UX writingu.
Tworzysz treści na swoją stronę internetową, piszesz komunikaty, maile czy ankiety skierowane do klientów? Twój styl pisania może stanowić problem, kiedy twój produkt jest skierowany do szerokiego grona odbiorców. Mogą nimi być osoby w różnym wieku, mające różny zawód, należące do różnych grup społecznych.
Problemem jest też to, że obecne społeczeństwo to społeczeństwo ludzi spieszących się. Ludzi, którym zależy na szybkim i prostym odbiorze informacji. Ludzi, którzy widząc ścianę skomplikowanego tekstu, opuszczą twoją stronę internetową.
Dlatego tak ważny jest prosty język w treściach, które tworzysz.
Co to jest prosty język?
Jak krótko wyjaśnić to pojęcie? Może tak:
Prosty język to pisanie tekstów w taki sposób, żeby zrozumiał cię każdy.
Nieważne, czy masz wysoki tytuł naukowy, czy oblewasz każde kolokwium. Nieistotne, czy masz 18 lat, czy 60. Zrozumiesz tekst po pierwszym przeczytaniu.
No dobrze, to w takim razie jak pisać prostym językiem? Dam ci parę podstawowych wskazówek.
1. Zrezygnuj z długich zdań
Gdybym napisała teraz bardzo długie zdanie, ciężko byłoby ci je zrozumieć, ponieważ szybko stałoby się ono ciągiem słów, a nie jasnym komunikatem, więc po dotarciu do końca można by zapomnieć, o czym był początek, dlatego zdania nie powinny być dłuższe niż 15 słów, a 20 to już całkowite maksimum.
Gdybym napisała teraz bardzo długie zdanie, ciężko byłoby ci je zrozumieć. Szybko stałoby się ono ciągiem słów, a nie jasnym komunikatem. Po dotarciu do końca można by zapomnieć, o czym był początek. Dlatego zdania nie powinny być dłuższe niż 15 słów. 20 to już całkowite maksimum.
I jak? Który akapit czytało się lepiej? 😊
2. Pożegnaj się z formami gramatycznymi, które utrudniają przekaz
Pisząc o formach gramatycznych, mam tu na myśli:
- imiesłowy -ąc, -ący, -ąca, -ące (nieosobowe formy czasownika, na przykład: zamawiając)
- rzeczowniki odczasownikowe (rzeczowniki podchodzące od czasownika, na przykład: przyniesienie-przynieść)
- stronę bierną, na przykład: nie została przyniesiona
- formy bezosobowe, na przykład: przyniesiono.
Dlaczego nie powinno się ich używać? Odpowiedź jest prosta: utrudniają zrozumienie tekstu i wprowadzają niepotrzebne zamieszanie. Popatrz na zdania poniżej.
- Zamawiając wodę, przyniesiemy ją od razu.
Nie rozumiem. Dostanę wodę w trakcie zamawiania? Kto ją zamówi? Ja czy kelner podczas jej przynoszenia? O wiele lepiej brzmi „Kiedy zamówisz wodę, przyniesiemy ją od razu”.
- Nie udało nam się przyniesienie wody od razu.
Ugh… skomplikowane. A może po prostu „Nie udało nam się przynieść wody od razu”?
- Woda nie została przyniesiona od razu.
Przez kogo nie została przyniesiona? Przez kelnera? No to „Kelner nie przyniósł wody od razu”.
- Wody nie przyniesiono od razu.
I znowu: kto nie przyniósł tej wody? Tak jak wyżej: „Kelner nie przyniósł wody od razu”.
3. Używaj prostego słownictwa
Wiem, ta rada może wydać ci się dosyć oczywista.
Odpowiedz mi tylko na jedno pytanie. Czy kiedy piszesz, nie masz tendencji do urozmaicenia słownictwa, żeby brzmieć „mądrze”? Mnie samej często się to zdarza. Kiedy koleżanka mi to wyrzucała, napisała „Masz ekskluzywny język”.
Mogłabym powiedzieć, że zaorała sama siebie, ale tym razem to ja nie użyłabym prostego języka.
Prosty język to pisanie tekstów w taki sposób, żeby zrozumiał cię każdy. Nie używasz bogatego słownictwa, młodzieżowego slangu czy branżowego żargonu. Piszesz tak, żeby zrozumiał cię każdy z twoich odbiorców.
Czy to znaczy, że prosty język to język, który ogranicza?
Oczywiście, że nie. Prosty język to język, który ma być przyjazny dla każdego z twoich odbiorców 😊
4. I na koniec: dziel tekst na nagłówki i pisz zwięźle
O wiele łatwiej jest przeczytać artykuł, kiedy posiada on nagłówki. Wyobraź sobie, że po wejściu w link widzisz ścianę tekstu… Jak tu się odnaleźć? Jak znaleźć rzeczy, które cię interesują?
Tak, nie oszukuj się: kiedy piszesz tekst informacyjny, osoba go nie czyta, tylko skanuje. Nie weszła na stronę, żeby zachwycać się twoim bogatym słownictwem. Poszukuje konkretnych informacji. Jak ich nie dostanie, może już nie wrócić.
Nie pozwól na to 😊
PS: Czy wiesz, że powstało już parę narzędzi pomocnych w pisaniu czytelnych i jasnych treści? Dla przykładu: LanguageTool sprawdzi twoją gramatykę i styl, a Jasnopis poziom trudności tekstu.
Piotr Źrołka
Accessibility expert & CEO
Polecane artykuły
-
29.09.2023Akademia WCAG
WCAG 2.1. – kryterium 2.2.2 – Pauza, zatrzymanie, ukrycie (poziom A)
Kryterium to odnosi się do wszystkich elementów, które poruszają się (są animowane) na stronie przez dłużej niż 5 sekund. Wszyscy…
-
08.06.2022Dostępność cyfrowa
Jak używanie nagłówków poprawia dostępność?
Każdy twórca stron WWW doskonale wie, jak ważne jest przygotowanie witryny, na której użytkownicy chętnie przebywają. I, co w wielu…
-
07.11.2024Co słychać u niedosłyszącej
Co słychać u niedosłyszącej: poszukiwania pracy
Poszukiwanie pracy to obszar, w którym doświadczyłam wielu sytuacji dyskryminacyjnych. Rozpoczęłam pracę zawodową dekadę temu, jednak zauważam, że zmiany zachodzą…